1893’te ABD’ye giden Çek kompozitör Antonin Dvorak, Amerikan yerli/ zenci müziğini inceler;
“Bu ülkenin geleceğindeki müziğin zenci melodileri üzerine kurulacağına eminim. Bu ABD’de geliştirilecek beste eğilimlerinin ciddi ve özgün bir okulunun temeli olabilecektir. Bu güzel ve farklı temalar ruhun bir ürünüdür. Bunlar Amerika halk şarkılarıdır ve bestecileriniz bunlara eğilmek zorundadır.” der.
O dönemde ünlü 9. Senfoni’si “from new World” u besteler.
Bugün Amerikan, hatta dünya müziğine zencilerin katkısı yadsınamaz.
Sanatın evrensel gücünün temelinde, ayrımcılığı (apartheid), dışlamacılığı(discrimation) ve eritmeciliği (assimilation) reddetmek vardır.
George Floyd’un öldürülmesi insanları sokağa döken milyonlarca nedenden sadece bir tanesidir. Ne yazık ki bugün dünyanın her yerinde her gün binlerce George Floyd ölüyor.
“Benim zencim değerli, seninkisinin canı cehenneme.” anlayışıyla George Floydları, dahası dünyayı kurtarmak asla mümkün değildir.
“DVORAK’TA AĞLAMAK” ya da ağlayabilmek bu bakımdan önemlidir.
Sanat, dün olduğu gibi bugün de gücünü eşitlikten, kardeşlikten ve farklılıkların yaşam hakkını savunmaktan alacaktır.
Dünyayı kurtaracak gücün, “insan olmak”tan başka bir güç olduğuna inanmıyorum.
DVORAK’TA AĞLAMAK
Numan Pekdemir’e
Limanda bin yelkenli
Her biri bin şarkı
Atlasım Karya nakışlı mendil
Rüzgârlar devşirdim
Kimi fiyortlardan sarışın
Kimi Kapstadlı zenci
Elimden tutuverdi
Limalı bir çocuk
Göğsünde
Lazkiyeli çocukların resmi.
Notaları ayırdım tek tek
Topladım dağıttım
Bozdum dizdim ezgilerimi
Mavi esler çizdim
Masmavi portelere
Avuçlarıma adlarını kazıdım
Yüreği acının yurdu anaların
Kervanlara katıldım
Kimselere haber vermeden
Bir Uygur çocuğu oldum
İpek yolunda
Bir çay buğusu Laz kızı.
Ta Kalküta’dan yükleyip
Sevginin tüm koku ve tatlarını
Bağdat üzeri Şam’a
Deve hörgüçlerinde taşıdım
Toprak damlı tapınaklarımı
Kanayandım Halep’te
Mardin’de merhem
Geçip giderken zaman ötesine
Deyr ez Zor’da
Palmyra’ya çırak oldum.
Ah benim keçi tırnaklı umudum
Kalp kalpler kayranında
Güneşe hasret kara yosunum.
Hamdi Topçuoğlu