Sizi bilmem; ama beni nar kadar heyecanlandıran bir başka meyve yoktur. Gizemlidir nar. Her katı ayrı bir bütün; her bütün bir büyük bütünün parçası. İncelik, saydamlık , albenilik; renk tat … Özün özü var onda. Evrenin çekirdeği bu olmalı derim bazen. Hayatın kaynağı da kendisi de bu derim.
Nar, Farsçada ateş demek. Osmanlı şairleri de sözcüğün bu çift anlamını şiirlerde bol bol kullanmışlar:
Verdi berka sehab içinde karar
Sanki hakister içre sakladı nâr
Halet
Doğrusu ben de örneğin Halet gibi bu özellikten yararlananlardanım.
Kariyon Şiirleri kitabımın “Naristan Ey” bölümü İzmir, özellikle de Narlıdere şiirleridir.
Kimi İzmirliler narın Pınarbaşı’nın meyvesi olduğunu söyler. bence onlar Narlıdere’ye adını veren Ali Onbaşı Deresi’ nin narlarını bilmeyenlerdir.
Nar, tarih boyunca kentlere adını veren bir meyve. Romalılar, nara Kartaca elması derlermiş. Kuşkusuz narıyla en ünlü dünya şehri Granada’dır. Batı dillerinin birçoğunda granade sözcüğüne elma anlamına appel>apfel>jablko; hatta alma eklenerek kullanılması bunun bir göstergesi.
Nar, gerek çok tanrılı gerek tek tanrılı dinlerin tümünde “kutsallık”, “doğurganlık” ve “bolluk”, “bereket” “ölümsüzlük”, “sonsuzluk” gibi olumlu değerler simgesi.
Mevlana; ” Hoş bir gönüle sahip oldum; zevkimden nar gibi yarıldım!” diyor Mesnevi’sinde.
Mutluluk, gerçekten de nar gibi yarılmak. Gönlünüz yüceyse, olgunsanız, içiniz dışınız birse, kendinize güveniniz varsa yarılmakta sakınca görmezsiniz. Ne mutlu nar olabilenlere.
NAR KAÇ KATTIR?
…
Nar nedir, kaç kattır ?
Anlatırsa bir gün biri ,
Uyanır mı içimdeki çocuk
Toprağa düşmeden başım
Sıyrılmadan kendimden
Her şeyi anlayabilir mi hiçim?
Sahi, sizce nar kaç kattır? Ya sevgi?
“Ey nar-ı gülzar
Yar içime bak
Nar da benim, yår de ben
Bezm-i elestten
Aşktadır esrar.”
Nar, yârdir; nar, aşktır. “Var”ı anlamak için “nar”a bakmak, “nar”da yanmayı bilmek gerek.
Hamdi Topçuoğlu
